بنام خدا
بررسی آفات و بیماری های مهم پیاز در منطقه جنوب استان کرمان
اداره برنامه ریزی و توسعه اقتصادی شرکت کشت و صنعت جیرفت
شهریور 99
نشانه های قارچ ها، باکتری ها و ویروس ها روی گیاه
قارچ ها نشانه های موضعی یا عمومی روی میزبان های خود تولید می کنند که ممکن است جداگانه یا با هم یا پشت سر هم به وجود می آیند. در مجموع، قارچها بافت مردگی موضعی و عمومی در بافت های گیاه تولید می کنند و موجب کم رشدی (کوتولگی) اندام ها یا کل گیاه می شوند. تعدادی از قارچ ها باعث رشد اضافی گیاه یا اندام گیاه می شوند. معمولترین نشانه های بافت مردگی، به صورت زیر است:
لکه برگی: لکه های موضعی بر سطح برگ های میزبان شامل یاخته های مرده و متلاشی شده
سوختگی یا بلایت: قهوه ای شدن سریع و عمومی و مرگ برگ ها، شاخه ها و اندامهای گل
سرخشکیدگی: بافت مردگی وسیع شاخه ها از انتها و گسترش به پایین
پوسیدگی ریشه: تخریب یا فساد قسمتی از سیستم ریشه گیاه یا کل ریشه گیاه
از پاافتادگی: مرگ سریع و از بین رفتن گیاهچه های جوان
آنتراکنوز: لکه های زخم مانند بافت مرده فرورفته روی ساقه، برگ، میوه و گل که بر اثر گروه هایی خاص از قارچ ها تولید می شوند
جرب: لکه های موضعی روی میوه، برگ، غده و غیره، معمولاً کمی برجسته یا فرورفته با شکاف که ظاهر جرب مانند می دهند.
شناسایی باکتری های جداشده از گیاه با بررسی نشانه های ظاهری مثلاً پژمردگی گیاه (A )، یا لکه های روی برگ که با هاله ای محاصره شدهاند (B )، شروع می شود. مرحله بعد، شامل بررسی برخی از نشانه های داخلی است. مانند تغییر رنگ دستگاه آوندی در گیاه پژمرده (A )، لذا می توان نتیجه گرفت که که پژمردگی بر اثر حمله بیمارگر بوده است نه متاثر از کم آبی. می توان بررسی بیشتر گیاه پژمرده را با قرار دادن ساقه تازه بریده شده آن در لوله آزمایش یا لیوان حاوی آب انجام داد و مشاهده کرد که آیا تراوشات ابرمانند از مقطع ساقه دیده می شود یا نه (شکل C ). در صورت وجود چنین تراوش هایی، بیشتر ظن این خواهد بود که بیماری بر اثر باکتری یا قارچ یا عوامل دیگر ایجاد شده است.
به نظر می رسد که تقریب همه بیماری های ویروسی، کم و بیش باعث رشد، کوتولگی و کاهش محصول می شوند. ویروس ها به طور معمول طول عمر گیاه را کاهش می دهند، هرچند به ندرت ممکن است بلافاصله پس از آلودگی باعث مرگ گیاه شوند. آشکارترین نشانه های در گیاهان مبتلا به ویروس معمولا در برگ ظاهر می شود، تقریبا در تمام بیماری های ویروسی گیاهان در شرایط مزرعه یا باغ، ویروس در سرتاسر گیاه منتشر است و نشانه های سیستمیک ایجاد می کند. معمولترین نشانه های حاصل از عفونت سیستمیک ویروس در گیاه، موزائیک و لکه حلقه ای است. موزائیک ها با نواحی سبز روشن، زرد یا سفید مخلوط با رنگ سبز عادی در برگ یا میوه و نواحی دارای رنگ روشن تر مخلوط با رنگ عادی در گل یا میوه مشخص می شوند (A ). لکه حلقه ای با ظهور حلقه ای سبز زرد یا نکروتیک روی برگ ها و گاهی روی میوه ها و ساقه ها مشخص می شود (B ).
|
نام آفت یا بیماری
|
علائم
|
عامل بیماری
|
مبارزه شیمیایی
|
ملاحظات
|
|
سفیدک داخلی پیاز
|
آلودگی های موضعی روی برگ ها (لکه های فرورفته یا بیضی شکل و به رنگ سبز پریده روی برگ ها و ساقه های گلدار) بی رنگی و باریک شدن برگ ها و پیچ خوردگی قسمت های پایین گیاه
|
قارچ
Peronospora destructor
|
پودر %25 ریدومیل و قارچ کش های مسی
|
تناوب زراعی، جمعآوری و سوزاندن بقایایی گیاهی بعد از کشت، انتخاب بذور و غده های سالم برای جلوگیری از شیوع بیماری اهمیت دارد.
|
|
نام آفت یا بیماری
|
علائم
|
عامل بیماری
|
مبارزه شیمیایی
|
ملاحظات
|
|
ریشه سرخی پیاز
|
کندی رشد، کاهش تعداد برگ و قطر پیاز، زرد رنگ شدن برگ اولیه، چروکیده و
کوچک شدن پیاز آلوده
|
قارچ
Pyrenochaeta terrestris
|
سموم تدخینی (متیل بروماید)
|
با توجه به خاکزی بودن قارچ بودن قارچ مبارزه با آن مشکل و برقراری تناوب و
ضدعفونی خاک قبل از کاشت موثر واقع خواهد شد
|
|
نام آفت یا بیماری
|
علائم
|
عامل بیماری
|
مبارزه شیمیایی
|
ملاحظات
|
|
نماتد ساقه پیاز
|
ظهورکند
گیاهچه های پیاز، کاهش
سبز شدن گیاه، آلودگی گیاهچه های ظاهر شده
(زردرنگ)، لایه بیرونی بالی اغلب شکافته و یا تقسیم شده
|
Ditylenchus dipsaci(Kuehn)
Filip
|
دی کلرو پروپن، دی کلرو پروپان
|
از پیاز و بذر عاری از نماتد باید استفاده کرد، پیاز یا بذر آلوده را میتوان
با قرار دادن در آب با دمای 46 درجه سانتیگراد برای مدت یک ساعت ضدعفونی کرد
|
|
نام آفت یا بیماری
|
علائم
|
عامل بیماری
|
مبارزه شیمیایی
|
ملاحظات
|
|
سیاهک پیاز
|
رگه های در داخل بافت برگ، غلاف برگ و غده پیاز (پر شده توسط تودههای سیاه
اسپور قارچ)
|
قارچ urocystis cepulae
|
فرمالدهید و مانکوزب
|
چون پیاز و گیاهچههای عاری از بیماری در بقیه عمر مصون از بیماری هستند میتوان
آنها را به جای کاشت بذر انتخاب کرد
|
|
نام آفت یا بیماری
|
علائم
|
عامل بیماری
|
مبارزه شیمیایی
|
ملاحظات
|
|
پوسیدگی خاکستری پیاز
|
پوسیدگی خیلی زود پس از برداشت، از ناحیه گردن پیاز و یا از محل های زخم شده
|
قارچ Botrytis allii
|
ضدعفونی انبار (مایع فرمل %40)
|
پیازهای سفید رنگ مانند پیاز نوع آلفا که بافت آن آبدارتر است در مقابل این
بیماری حساس بوده و پیازهای قرمز و زرد مقاوم اند
|
.png)
|
نام آفت یا بیماری
|
علائم
|
عامل بیماری
|
مبارزه شیمیایی
|
ملاحظات
|
|
twister
|
معمولا در شرایط مزرعه برگ ها کلروزه، حلقه ای و پیچیده شده، در نتیجه آن
گردن باریک و غده بلند و باریک میشود و گیاهچه ممکن است دچار مرگ شود. ضایعات
قارچی سفید و با لکه های تیره روی برگ دیده می شود.
|
قارچ Colletotrichum
gloeosporioides
|
قارچکش های مسی و مانکوزب
|
گونه های مقاوم به این بیماری موجودند
|
|
نام آفت یا بیماری
|
علائم
|
عامل بیماری
|
مبارزه شیمیایی
|
ملاحظات
|
|
زنگ پیاز
|
مرحله اسپرموگونی و اسیدی قارچ به صورت جوش هایی با رنگ زرد روشن بوده و پیکنیدیوم
های این قارچ به صورت نقاط سیاه رنگ در وسط این جوش ها دیده می شود.
برگهای شدیدا آلوده به رنگ زرد در آمده و قبل از موقع می میرند.
اگر چه برگ های جدید ظاهر می شوند اما اندازه پیازها کوچک باقی می ماند.
|
قارچ Puccinia porri
|
سمپاشی با اکسی کربوکسین
|
انتقال توسط باد و سایر عوامل
عامل بیماری در مناطقی که بارندگی خیلی شدید نیست و شبنم فراوان و دما متوسط
است بیشتر گسترش دارد.
|
|
نام آفت یا بیماری
|
علائم
|
عامل بیماری
|
مبارزه شیمیایی
|
ملاحظات
|
|
WHITE TIP
|
در این بیماری لکه هایی در برگ ایجاد شده که در شرایط رطوبت و دمای پایین
(کمتر از 15 درجه سانتیگراد) به سرعت بر اندازه آنها افزوده می شود. این علائم
معمولا در نصف بالای برگ دیده می شوند.
|
قارچ Phytophthora porri
|
کلروتالونیل، مانکوزب، متالکسیل
|
انتقال توسط باد و سایر عوامل
عامل بیماری در مناطقی که بارندگی خیلی شدید نیست و شبنم فراوان و دما متوسط
است بیشتر گسترش دارد.
|
|
نام آفت یا بیماری
|
علائم
|
مبارزه شیمیایی
|
ملاحظات
|
|
تریپس پیاز ( Thrips tabaci )
|
فرم نابالغ: خیلی کوچک، بدن کشیده، به رنگ سفید تا زرد
روشن، بیضوی، بلند و باريک، دارای شاخک های کوتاه ، در اين مرحله تريپس فاقد بال
است و جمعیت زيادی از آن در قسمت بالايي برگ های جوان يافت مي شود.
فرم بالغ: تريپس بالغ، حشره ای کوچک که به رنگ قهوه ای زرد بوده و نوارهای تیره ای در طول سینه و شكم آن وجود دارد.
|
دیکلرووس (ددواپ)، مالاتیون، هپتنفوس(هوستاکوئیک)، پروفنوس، تیودیکارب،
آندوسولفان و دیازینون
|
وجود ١٠ تريپس به ازاي هر بوته موجب 3-2 درصد در صد كاهش محصول در شرايط مزرعه
و 7 در صد در گلخانه گرديده است. هوای سرد و بارانی جمعیت تریپس را کنترل میکند.
|
